ในขณะที่ยังคงทำงานเป็นแพทย์ในวัย 90 ปี ดร.โซโม ฮิเดอิ อดีตศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยโตเกียว ยังคงเป็นที่รู้จักในฐานะผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลผู้สูงอายุ เขาดำรงตำแหน่งเป็นหัวหน้าของศูนย์ดูแลผู้สูงอายุแห่งหนึ่ง และมีอิทธิพลต่อการพัฒนาวิธีการดูแลผู้สูงอายุอย่างมีสุขภาพ เขาแบ่งปันเรื่องราวที่น่าประทับใจเกี่ยวกับชายอายุ 92 ปีที่าเคยมีชีวิตที่ไม่มีความสุข แต่สามารถฟื้นคืนชีวิตใหม่ ๆ ได้โดยไม่ต้องพึ่งพายาและการรักษาทางการแพทย์

เมื่อเราอายุมากขึ้น ความแตกต่างระหว่างบุคคลที่มีอายุมาก ๆ จะชัดเจนมากขึ้น การประเมินสุขภาพเพียงจากอายุหรือสภาพร่างกายจึงกลายเป็นเรื่องท้าทายสำหรับผู้สูงอายุในช่วงอายุแปดสิบหรือเก้าสิบปี บางคนสามารถมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางสังคมได้ ในขณะที่บางคนอาจต้องการการดูแลอย่างต่อเนื่อง และมีบางคนที่ไม่สามารถเคลื่อนไหวได้เลย แม้แต่ในกรณีที่สภาพร่างกายเหมือนกัน ผู้สูงอายุที่ยังทำงานหรือมีบทบาททางสังคมมักจะมีคุณภาพชีวิตที่สูงกว่า ดังนั้นดร.โซโมจึงเข้าใจดีว่าสุขภาพจิตมีผลอย่างมากต่อสุขภาพทางกายของผู้สูงอายุ

เรื่องราวของชายวัย 92 ปีในศูนย์ดูแลที่ดร.โซโมทำงานอยู่ยังคงอยู่ในความทรงจำของเขา ชายคนนี้เคยเป็นเจ้าของบริษัทขนาดเล็ก ถึงแม้เขาจะไม่มีปัญหาสุขภาพที่สำคัญ แต่เขาก็มีสภาพจิตใจที่หมดอาลัยตายอยาก ไม่ค่อยมีพลังงาน และมักอยู่คนเดียว ไม่ค่อยเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ ที่มีให้ในศูนย์ดูแลนั้น แม้ว่าการที่เขามาที่ศูนย์ดังกล่าวจะแสดงให้เห็นถึงความต้องการการดูแลระดับหนึ่ง แต่อาการซึมเศร้าของเขาดูจะเป็นปัญหาที่ใหญ่กว่าเมื่อเปรียบเทียบกับผู้อยู่อาศัยคนอื่นๆ

ในศูนย์นั้นมีกิจกรรมเพื่อให้ผู้พักอาศัยเข้าร่วม แต่ส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมสำหรับผู้หญิง ชายสูงอายุนั้นได้บอกว่าที่นี่ไม่มีกิจกรรมที่เขาสนใจ ดร.โซโมจึงถามเขาว่าสนใจอะไร เขาตอบว่า "โกะ" (ไป) ซึ่งเป็นเกมที่มีประวัติความเป็นมายาวนานกว่า 4,000 ปี ไม่เพียงแต่เป็นเกมที่สนุกสนาน แต่ยังแฝงไปด้วยปรัชญาชีวิตและแนวทางการใช้ชีวิต

ดร.โซโมพบว่าเขาก็ชื่นชอบเกมโกะเช่นกัน จึงได้เรียกเหล่าผู้ที่สนใจเกมนี้ในศูนย์มารวมตัวกันและจัดตั้งชมรมโกะขึ้น มีผู้เข้าร่วมประมาณไม่กี่คนที่เป็นผู้ชาย ผลลัพธ์ที่น่าตกใจคือชายวัย 92 ปีที่ดูเหมือนจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง เขามีชีวิตชีวาและสดใสขึ้น เขาจะขอให้ดร.โซโมเล่นโกะกับเขาในทุกๆ เช้าเมื่อดร.โซโมไปตรวจ ห้องนั้น ทำให้เห็นถึงความตื่นเต้นและความหวังของเขาในการเล่นเกมนี้

หลักการของศูนย์นั้นเป็นการดูแลระยะสั้น ที่พักอาศัยจะต้องกลับไปบ้านเมื่อสุขภาพดีขึ้น แต่ชายชราผู้นั้นกลับไม่ต้องการกลับบ้านแม้จะแข็งแรงขึ้น แม้ครอบครัวจะมารับเขา เขาก็ยังบอกว่า “ที่นี่มีเพื่อนที่เล่นโกะด้วย ทุกวันสนุกมาก ฉันไม่อยากกลับไป”

สุดท้าย เขายังคงถูกพาผับบ้าน แต่เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้ดร.โซโมตระหนักว่าการสร้างสภาพแวดล้อมที่กระตุ้นให้ผู้สูงอายุมีความสุขนั้นสำคัญต่อการฟื้นฟูชีวิตของพวกเขา นี่อาจเป็นเพียงกรณีศึกษา แต่สิ่งนี้สอนให้เราเข้าใจว่าความหมายของชีวิตหรือ "生きがい" (Ikigai) เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมากสำหรับผู้สูงอายุ สำหรับชายผู้นี้ เกมโกะคือความหมายในชีวิตของเขา

ข้อมูลอ้างอิงจาก: AERA dot.